De hoeveelheid retourstromen van brood vanuit supermarkten is afgenomen met 40% ten opzichte van 2020. Dat blijkt uit de NVB monitor brood- en banketverspilling 2023. Vooral betere afspraken en een actief beleid in de keten dragen bij aan deze vermindering.

De hoeveelheid brood dat onverkocht retour gaat naar de bakkers ten opzichte van het uitgaande productievolume van brood is gedaald van 5,6% (in 2022) naar 4,7% (in 2023) in de aangeleverde registraties. In 2020 was deze stroom nog 8,0% van het uitgaande productievolume. Van 2020-2023 is dit een reductie van meer dan 40%. In de categorie banket is het gemiddelde van de verspilling in 2023 licht gestegen ten opzichte van 2022, van 3,5% naar 4,3%.

Monitoring

In 2021 hebben verschillende leden van de Nederlandse Vereniging voor de Bakkerij (NVB) afgesproken om op vrijwillige basis hun reststromen en verspilling te rapporteren via een sectorspecifieke template, ontwikkeld in samenwerking met Wageningen University & Research (WUR). De monitor werkt als een graadmeter en is motiverend. De bedrijven krijgen inzicht in hun eigen verspilling. Ze zien hoe ze presteren ten opzichte van het sectorgemiddelde en kunnen dan gericht werken aan reductie.

Dit jaar hebben er meer NVB-leden deelgenomen aan de monitor dan ooit, vertelt directeur Wim Kannegieter. ‘Daardoor is de dekkingsgraad van de categorie brood 73% van de totale markt. Hierdoor komt er steeds meer inzicht in de reststromen en verspilling.’

Verdere reductiestappen

De bakkersbedrijven werken verder aan het voorkomen van voedselverspilling en verminderen van reststromen. ‘Voor het banketgedeelte van dit monitoringstraject ligt er een mooie uitdaging om de dekkingsgraad te verhogen. Nu de retouren van brood zijn gedaald, wordt het relevanter om te kijken naar hoe er verdere stappen gezet kunnen worden bij het bakproces. Ook zal er gekeken worden hoe producten die retour komen nog beter verwerkt kunnen worden in nieuwe producten.’

Het beter afstemmen van de productie op de vraag, is eveneens essentieel. Kannegieter: ‘Hoe kunnen afspraken over minimale bestelhoeveelheden worden verhoogd? Daardoor is ontstaat meer efficiency in de productie. Tevens zal het assortiment minder verspillingsgevoelig worden. De weinig verkopende items zijn dan immers gesaneerd.’

Grote impact op broeikasgassen

Toine Timmermans, directeur Samen Tegen Voedselverspilling, is blij met de daling. ‘Brood is één van de meest verspilde producten in Nederland, zowel in de supermarkt als bij mensen thuis’, vertelt hij. ‘Dit komt mede door het dagverse karakter van brood. Door minder brood te verspillen, heeft dat meteen impact. Immers, voor de productie van voedingsmiddelen, waaronder brood en banket, zijn energie, land, water en grondstoffen gebruikt. Ook komen er bij elke stap in de keten broeikasgassen vrij. Daarom zetten wij ons samen met de NVB in om de reststromen en verspilling in de keten inzichtelijk te maken. Daardoor kunnen betrokken partijen gericht werken aan reductie. Dat heeft resultaat!’